Đại dịch Covid-19 tác động đến logistics nói chung và hoạt động giao nhận tại ASEAN thông qua những thay đổi trong giao thức hoạt động, khi nhiều quốc gia trong khu vực thực hiện giãn cách xã hội, các công ty cho nhân viên làm việc tại nhà (WFH) còn người tiêu dùng buộc phải chuyển sang mua sắm trực tuyến thay vì trực tiếp đến các nhà hàng như trước kia.
Từ đầu năm 2020 đến nay, khu vực này đã chứng kiến một số lượng lớn người tiêu dùng chuyển sang các kênh thương mại điện tử để mua hàng thiết yếu hàng ngày của họ như hàng tạp hóa và thiết bị máy tính. Điều này cũng đồng nghĩa với việc giao hàng dặm cuối bùng nổ, nhưng với những giao thức mới.
Theo Viện nghiên cứu CIMB ASEAN (CARI), doanh thu kỹ thuật số toàn cầu trong quý 1 năm 2020 tăng trưởng 20% so với quý trước đó, so với mức tăng 12% trong quý 1 năm 2019. Báo cáo phân tích dữ liệu từ một tỷ người mua sắm toàn cầu trên toàn thế giới, trong đó hơn 34 quốc gia cho thấy lưu lượng truy cập kỹ thuật số toàn cầu tăng 16% trong cùng thời gian.
Sự phát triển không ngừng của thương mại điện tử trong khu vực dựa trên sự mở rộng trước đây của các thị trường trực tuyến nơi các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) bán hàng hóa của họ trực tiếp cho người tiêu dùng.
Các sàn thương mại điện tử thúc đẩy mua sắm online phát triển mạnh
“Các công ty hàng đầu trong ngành này như Lazada, Shopee và Tokopedia đã dẫn đầu sự tăng trưởng này trước khi COVID-19 bùng nổ bằng cách cung cấp các nền tảng có thể mở rộng, dễ tiếp cận, nơi các nhà bán lẻ nhỏ hơn có thể giao dịch trực tuyến và tiếp cận người tiêu dùng mới trong và ngoài Đông Nam Á ”CARI đã nêu trong báo cáo của mình có tiêu đề :“ Thương mại điện tử trong bối cảnh bình thường mới.
1. Thách thức với hoạt động giao nhận
Khi ngành thương mại điện tử buộc phải phát triển rất nhanh để đáp ứng yêu cầu mới, lĩnh vực logistics và giao hàng cũng nhận được sự thúc đẩy. Tuy nhiên, sự gia tăng nhu cầu đối với hàng hóa y tế và mua sắm trực tuyến đã khiến các nhà quan sát thị trường đặt câu hỏi liệu các công ty giao nhận có thể bắt kịp với sự bùng nổ thương mại điện tử hiện nay hay không.
Một trong những ưu tiên chính của các công ty giao hàng là đảm bảo rằng các sản phẩm mà người tiêu dùng đặt hàng sẽ đến đích đúng thời hạn. Tuy nhiên, việc các hoạt động hậu cần bị gián đoạn bởi cuộc khủng hoảng Covid-19 cho thấy đây là một thách thức lớn.
Một báo cáo chung gần đây của tập đoàn thương mại điện tử iPrice Group và nền tảng theo dõi lô hàng Parcel Monitor cho biết những tác động nghiệm trọng nhất của Covid-19 đối với hoạt động giao hàng thương mại điện tử. Ví dụ ở Malaysia, thời gian giao hàng trong nước đã tăng từ 2,1 ngày lên 4,6 ngày trong thời gian nước này phải phong tỏa một phần của quốc gia (thời gian áp dụng lệnh kiểm soát di chuyển (MCO) tại địa phương).
Các phương tiện truyền thông Malaysia đưa tin rằng nhiều khách hàng đã lên tiếng phàn nàn về việc giao hàng chậm trễ hoặc gói hàng bị hỏng trên đường vận chuyển trong thời gian thực hiện các biện pháp giãn cách xã hội. Các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng bày tỏ sự thất vọng trước dịch vụ chậm chạp của một số công ty giao hàng, nhưng họ buộc phải dựa vào việc giao hàng để duy trì hoạt động kinh doanh của mình khi khách hàng không thể đến mua hàng trực tiếp như trước kia.
Thời gian giao hàng trong đại dịch chậm trễ so với thường lệ
“Chúng tôi đã thông báo cho khách hàng của mình về sự chậm trễ tiềm ẩn bao gồm việc giao hàng từ các điểm đến quốc tế và đến Đông Malaysia do các hạn chế xuyên biên giới và giới hạn chuyến bay như một phần của các biện pháp phòng ngừa COVID-19. Chúng tôi đang làm việc không mệt mỏi và tối đa hóa năng lực của mình để đảm bảo việc giao hàng được thực hiện sớm nhất có thể”, phát ngôn viên của Pos Malaysia, công ty cung cấp dịch vụ chuyển phát nhanh trong mạng lưới lớn nhất của Malaysia cho biết vào tháng 7/2020.
Tương tự như vậy, ở Indonesia, các bưu kiện mất khoảng ba ngày để đến điểm đến, chậm hơn so với mức trung bình trước đó là 2,3 ngày.
Mặc dù tình hình tốt hơn ở các quốc gia thành viên ASEAN khác là Thái Lan và Singapore, thời gian giao hàng trung bình ở các nước này vẫn tăng 0,2 ngày trong những tháng áp dụng biện pháp giãn cách xã hội.
Số liệu ảnh hưởng của covid-19 đến thời gian giao hàng
Báo cáo chung có tiêu đề “Cách ngành giao hàng của ASEAN đang tự tái tạo để ứng phó với COVID-19” cũng lưu ý rằng một số chủ hàng đã hoạt động trong thời gian ngắn hơn, như một biện pháp phòng ngừa để đảm bảo an toàn và sức khỏe cho nhân viên của họ.
Ngoài ra, theo Timothy M. Kairuz, Giám đốc Phát triển Kinh doanh tại nhà cung cấp dịch vụ hậu cần Philippines Transglobe Logistics International Inc, việc hạn chế các chuyến bay cũng như di chuyển trong khu vực cũng dẫn đến sự chậm trễ và tăng chi phí logistics.
2. Các giải pháp
Những thách thức nêu trên đã dẫn đến việc một số công ty logistics phải tiến hành các đổi mới và áp dụng giao thức mới trong hoạt động giao nhận để đối phó với đại dịch và đáp ứng nhu cầu cao hiện nay.
Một trong những giải pháp được Parcel Monitor khuyến nghị là sử dụng mạng lưới tủ khóa đựng bưu kiện ở Đông Nam Á (parcel locker networks). Những tủ khóa này giúp đảm bảo dịch vụ giao hàng nhanh chóng và linh hoạt trong khi giảm thiểu sự tiếp xúc trực tiếp giữa nhân viên giao hàng và khách hàng.
Giao hàng đến tận tay người mua
Chính phủ Singapore gần đây đã công bố phát triển 1.000 trạm gửi bưu kiện trên toàn quốc, dự kiến hoàn thành vào cuối năm 2021. Ngoài ra, Malaysia cũng đã thành lập các trạm gửi bưu kiện tại một số trạm giao thông công cộng trong nước, với sự hỗ trợ của các công ty chuyển phát nhanh như Ninja Van và Prasarana Malaysia, một công ty vận tải công cộng thuộc sở hữu của chính phủ.
Arne Jeroschewski, Giám đốc điều hành của Parcel Monitor cũng đề xuất tăng cường khả năng hiển thị và minh bạch trong hành trình giao hàng, đây sẽ là giải pháp quan trọng để cải thiện trải nghiệm khách hàng cho cả người nhận và người bán.
Ninja Van đã triển khai giải pháp này bằng cách cung cấp tính năng theo dõi trực tiếp và trò chuyện trực tiếp cho phép người nhận bưu kiện giao tiếp tốt hơn với người gửi hàng trong khi vẫn có thể hiển thị đầy đủ các bưu kiện của họ.
Đây sẽ là một xu hướng giao hàng phát triển tại ASEAN khi khu vực này có nhu cầu ngày càng cao hơn đối với dịch vụ logistics thương mại điện tử.
Nguồn: Logistics Việt Nam
